Papież w Bahrajnie

3 listopada Papież Franciszek przyleci do Bahrajnu. Weźmie udział w konferencji Bahrajńskie forum dialogu: Wschód i Zachód na rzecz ludzkiego współistnienia. Zjawi się na niej m. in. Ahmed el-Tayeb, wielki imam al-Azharu - jeden z najważniejszych autorytetów islamu sunnickiego. Spotka się też z królem Hamadem bin Isą i odprawi mszę na stadionie. Druga wizyta głowy Kościoła Katolickiego w Zatoce Perskiej potrwa trzy dni.

Wydarzenie stanowi część szerszej bahrajńskiej polityki, która ma promować królestwo jako państwo bezpieczne i otwarte na różnorodność. Czołowym elementem jest promocja lokalnych mniejszości religijnych. Żydzi i chrześcijanie otrzymują zatem intratne państwowe posady, takie jak ambasadorka czy członkini Rady Szury - izby wyższej parlamentu, mianowanej przez króla.

Dba się również o miejsca święte - w Bahrajnie funkcjonuje szereg kościołów (w tym największa katedra Półwyspu Arabskiego), jedyna w Zatoce Perskiej synagoga oraz hinduistyczna świątynia Shrinathji.

Bahrajn od wieków stanowi faktycznie tygiel kulturowy, w którym spotykają się różne grupy etniczne i religijne. Współczesne społeczności żydowskie i indyjskie powstały w XIX wieku. W tym czasie obie grupy zajmowały się w szczególności handlem. Bahrajn, położony między Europą a Indiami, stanowił istotny port na mapie kolonialnych szlaków morskich. Początek szerszej działalności chrześcijańskiej przypada na początek XX wieku; w 1901 r. amerykańscy misjonarze założyli American Mission Hospital; już pięć lat później powstał National Evangelical Church. Najstarsza katolicka świątynia w regionie - Sacred Heart Church - funkcjonuje nieprzerwanie od 1939 roku. Działa też szereg innych kongregacji, w tym szkoła założona przez anglikańskich duchownych w latach 60.

Pierwsi katolicy w Bahrajnie pojawili się już w drugiej połowie XIX wieku - misję apostolską ustanowiono w 1875 roku. Od tamtego czasu populacja katolików rośnie - w 1991 było ich 30 tysięcy, a obecnie wynosi ok. 80 tysięcy. Nie istnieją dokładne szacunki ilu z nich to rdzenni Arabowie (spis powszechny dzieli mieszkańców na muzułmanów i “innych”), ale w Bahrajnie mieszkają dziesiątki tysięcy Filipińczyków i Indusów, wśród których jest wielu Katolików. By to odzwierciedlić, chór kościelny zaśpiewa na mszy papieskiej w czterech językach - angielskim, arabskim, hindi i tagalog. Mimo porannej godziny (8:00), 20 tysięcy osób zarejestrowało się na mszę papieską, która odbędzie się 5 listopada na Stadionie Narodowym.

W 2019 badania archeologiczne pokazały, że pierwsi chrześcijanie - z kościoła nestoriańskiego - byli tu obecni już w IV wieku. Nestorianie zostawili po sobie szereg śladów, m. in. nazwy miejscowości. Ad-Dair (الدَّير), nazwa wsi w której archeolodzy znaleźli pozostałości ich kościoła, znaczy po arabsku “klasztor”. W tym samym okresie Samahidż (سَماهيج), sąsiednia miejscowość, była siedzibą episkopatu Meshmehig.

Biskup Paul Hinder, wysłannik apostolski w Bahrajnie, sugeruje, że rodzinę królewską do zaproszenia papieża motywowała konkurencja z sąsiadami. W wyniku wojny domowej Liban przestał być regionalnym centrum finansowym. W pewnym stopniu Bahrajn zapełnił tą lukę, specjalizując się w bankowości islamskiej, ale istotniejszym graczem stały się Zjednoczone Emiraty Arabskie. Przy zadłużeniu zagranicznym na poziomie ~90% PKB trudno też przebić ambitne projekty Mohammeda bin Salmana w stylu miasta NEOM.

Wizyta lidera Kościoła Katolickiego to potencjalnie istotny zastrzyk gotówki dla krajowej gospodarki. Wierni, którzy przyjadą zobaczyć papieża oznaczają bowiem zwiększony ruch dla lokalnych biznesów. Wydarzenie to umieszcza też Bahrajn na mapie turystycznej świata. Rząd przeprowadził reformy upraszczające proces otrzymania wizy turystycznej, wprowadzając kraj w XXI wiek. Zwiększa się z czasem lista państw, których obywatele mogą aplikować o legalny wjazd przez internet, a kilka lat temu zrezygnowano z archaicznego wymogu, by turyści mieli sponsora (w roli tej występował zazwyczaj hotel lub osoba prywatna). Jest też coraz więcej inwestycji kulturowych, w postaci np. Szlaku Perłowego oraz szeregu historycznych fortyfikacji i pałaców, jak Bahrain Fort czy Dom bin Matara.


01.11.22